Özder İstanbul, Sinan KALKAN hocamızla bir söyleşi yaptı.Yine faklı bir bakış açısıyla aydınlandım.
Bir davranışın problem davranış olması için şu üç özellik gerekir:
1.öğrenmeye engel olması
2.sosyal etkileşimi olumsuz etkilemesi,çevresindeki kişilere zarar vermesi
3.süreğen olması
Sosyal duygusal yetersizlik problem davranışların kaynağıdır.
Sosyal duygusal gelişim alanı önemlidir.
Sosyal duygusal gelişimdeki zayıflık yetersizlik dikkate alınmalı,bu gelişim alanı desteklenmeli.
davranışlar problem davranış mı?
1.gözlemlediğimiz davranışlar diğerlerine zarar veriyor mu
2.davranış kendinin ve diğerlerinin öğrenmesine engel oluyor mu
3.davranış başka problemlerin ve duygusal tepkilerin ortaya çıkmasına kaynaklık ediyor mu
4.davranış sosyal çevreden uzaklaşmasına sebep oluyor mu
dört soruya çoğunlukla evet diyorsanız evet davranış problem davranıştır.
Bunların altında yatan sebepler nelerdir?
Problem davranışı ortadan kaldırmak için bu sebepleri ve hangi amaçla yapıldığını bilmek gerekli.
problem davranışın ki temel işlevi
bir şey elde etmek =nesne-ilgi-duyusal uyaran-etkinliğe katılma
bir şeyden kaçmak
problemin altında yatan temel işlev ne?
Problem davranış iletişim amaçlıdır.
GÖZLEM ÖNEMLİ.
Problem davranışlar 5’e ayrılır:
saldırgan davranışlar
fiziksel olarak istenmedik davranışlar
sosyal olarak istenmedik davranışlar
meydan okuyucu davranışlar
kendine yönelik istenmedik davranışlar
Problem davranış karşısında öğretmenler hangi stratejileri kullanıyor?Sözel uyarılar,açıklama yapma,fiziksel yakınlık kurma,uyarma,ceza
Stratejiler:
*Önleyici nitelikte uygulamalar
(%90’ı problem davranışların ortaya çıkması önleyici uygulamalar ile önlenir.)
*öğretime dayalı uygulamalar
*pekiştirmeye dayalı
*sönmeye dayalı
*cezaya dayalı
Birden fazla problem davranış var ise;
önceliğimiz zarar verici davranış olmalı.
davranışın yoğunluğu ve sıklığına bakılmalı.
Çocuk ne yaşıyor iyi gözlemleyebilirsek destek olabiliriz.
Olumlu davranışların pekiştirilmesi de mühim.
Doğru iletişim kurmalarını becerilerini geliştirirken çocuğa doğru iletişim için model olunmalı.
Problem davranışlarını önlemek için etkin yollar
erken müdahale programlarını kullanmak
problem davranışla ilgili değişkenleri bilmek(ortamdaki kişiler,materyaller,programın yoğunluğu,zorluk düzeyi,sınıf yönetme becerisinin zayıflığı,etkinliği istememeleri,öğretmen merkezli etkinlikler,
!!Etkinlikler ilgi alanlarına göre olursa çocuklar sıkılmaz.
Her türlü etkinlik için geçerli.
görmezden gelme her çocuk için işlevsel olmayabilir.
Problemin sıklığına dikkat etmeli.
Görmezden gelme tek başına uygulanmaz yanısıra uygun olanı pekiştirme söz konusu.
Okullarda ortak tavır sergilenmesi problem davranış ile mücadelede etkili.Öğretmenler arası iş birliği çok önemli.
Problem davranışla ilgili kayıt tutmak
Önleyici çalışmaları yapmazlarsa kayıt tutmak önemli hale gelir.
Bazı davranışlar için gözlemler yapmalı,davranışı analiz etmeli.
Önleyiciler ortamda olmalı uygulanmalı davranışın ortadan kalkması için.
Olumlu davranışların pekiştirilmesi ve ortamda çocuğun mutlu olması
pekiştirme yanında ortamdaki değişkenlerin değişmesi önemli.
