Eğitimde kalite göstergeleri
Otizmli çocuklarda kaliteli eğitim
Nasıl bir eğitim etkili olur
Özder İstanbul şubesinin yaptığı canlı yayına Binyamin BİRKAN hocamız katıldı ,çok verimli bir bilgi paylaşımı oldu.Hocamıza teşekkür ediyor ,söylediklerinden aldığım notları paylaşıyorum:
Eğitimde kalite göstergeleri üzerinde tartışmamız,çokça çalışmamız ve ortaya koymamız gereken özellikler vardır.
Kaliteli eğitim için öğrenci sayısı çok olmamalı.Batıda tüm kademelerde eğitim veriliyorsa öğrenci sayısı 60’ı geçmiyor.Çocuk başına düşen eğitimci sayısı da kaliteyibelirliyor.Otizmli çocuklara bire bir eğitim veriliyor.Ülkemizde de ikiye bir,biz de iyi durumdayız bu konuda.
Sunduğunuz program toplum temelli olmalı çünkü biz çocuğu hayata hazırlıyoruz.Çocuğun eğitimi toplumun içinde gerçekleşecek.
Yılın başında eğitimi planı yapıyor ve uyguluyorsunuz ,Çocuğun ilerlemesini ölçmeniz lazım.
Siz yıllık planda belirlenen öğretimsel ve davranışsal amaçlar hedeflediğiniz yönde ilerliyorsa siz etkili bir eğitim yapıyorsunuz demektir.
Bunun yanında çalışan personelin ,okulun ve uygulamaların da belirli özelliklere sahip olması gerekiyor.
Otizm ile ilgili yardımcı personelin de bilgi sahibi olması,yöntem ve teknik bilmesi lazım.
Otizm ile ilgili UDA adına kurumda tecrübe sahibi en az bir kişi olmalı.Yeni eğitmenlere program geliştirirken ,uygulama yaparken tecrübelerini aktarmalı.Süpervizyon ve iş başında eğitim vermeli.Yardımcı personeller her yıl hizmet içi eğitime alınmalı.Herkes hem teorik hem uygulamalı eğitim görmeli.Uygulamacılar da eğitim almalı.Yeni bilgilerin okula aktarılması gerekli.
ORTAK BİR DİL OLMASI LAZIM.
Mesela;pekiştireç deyince rüşvet,ceza deyince işkence anlayanlar var,Bir kavram söylendiğinde herkesin aklına aynı şey gelmeli.
Spesifik konularda da eğitimler verilebilir.Kurumda personel memnuniyeti maksimum düzeyde olmalı.
Özel arkadaşınızı seçiyorsunuz ama çalışma arkadaşınızı seçemiyorsunuz.
Doğru iletişim becerileri öğretilmeli.
MUTLU ÖĞRETMEN-MUTLU ÖĞRENCİ
Bir sorun var ise ilgili kişiye profesyonelce aktarma becerisi olmalı.
Müfredat da kapsamlı olmalı.Sadece akademik becerilere odaklanmamalı.
Yaşam kalitesini artıracak becerileri de öğretmemiz gerekli.
Otizmde iletişim sorunları
Sosyal iletişim becerileri
Dil ve iletişim becerileri
Mesleki eğitim becerileri
Davranış sorunları müfredatta olmalı.
Eğitimciler sorunlarla başa çıkmayı bilemiyor olabilirler.
Davranış azaltma programları hazırlayacaklar müfredatta olursa.
Müfredat olarak sıkıntımız var.
Otizmli bir çocuk ile çalışırken şu üç şeyi öğretmek boynunuzun borcu:
1.tuvalet eğitimi
2.isteğini bildirme
Çocuklar isteğini bildiremediği için davranış sorunları çıkabilir.
Konuşuyorsa uygun şekilde konuşarak isteğini bildirmek
Konuşamayan çocuk için alternatif iletişim sistemi kullanmayı öğretmek
3.davranış sorunları
ya hiç olmayacak ya da minimum düzeyde sorun olacak
Akademik becerilerin yanında iletişim becerileri ve sosyal becerilere de önem vereceğiz.
Bir programın etkili olması için çocuğun okulda gösterdiği beceriyi okul dışında da kullanıyor olması gerekir.Öğretmenin takip etmesi gerekli.
Edinim düzeyinde kalması değil kalıcılığının da sağlanması lazım.
Farklı koşullara genelleyebiliyorsa bir beceriyi, siz başarılı bir öğretmensiniz.Çocuğun sadece okulda göstermesi başarıl değil.Çocuğun ailesi çevresi de memnun olmalı.
Yıllık hedefleri belirlerken ailenin değer verdiği becerileri plana alınmalı.
Çocuğun diğer öğretmenleri ile iş birliği yapılacak ve ona göre yıllık plan oluşturulacak.
Etkili yöntemler geliştirildi.Tek bir yöntem uygularsanız bir yere kadar etkili olursunuz,çok fazla sayıda yöntem geliştirildi ,yöntemleri kombin olarak uygulayabilirsiniz.
Öğretmen yeni yöntemler konusunda kendini geliştirmeli.
Kalite göstergeleri arasında bu sınıflara giden çocukların motivasyonu nasıl bakılıyor,öğrenmeye karşı motivasyonu nasıl?En az bir motivasyon sistemi olmalı her çocuğun.
Pekiştirme sistemleri var mı?
Öğretmen ben pekiştirece karşıyım diyebiliyor kafasındaki pekiştireç bambaşka.
Sosyal olarak yakınlık göstermek de pekiştireç.En etkili pekiştireç sevgi.Farklı düzeyde çocuklar var.Sosyal pekiştireçlere çok değer vermiyor olabilirler.Motivasyonlarını yüksek tutabildiğimiz sürece etkili bir eğitim veriyorsunuz.İstemeyene nasıl öğretebiliriz?
Otizmlilerde yüksek düzeyde motive etmeliyiz,motive edersek davranış problemleri azalır.
Bir davranışı pekiştirince artıyor.Pekiştirme deyince atıştırmalık akla gelmesin.Çocuğun belirlediği şey pekiştireçtir,bizim belirlediğimiz değil.
pekiştirme sistemleri çok yanlış uygulanıyor.Hedeflediğiniz davranış için cips verirseniz cips gelmediği sürece davranış tekrarlanmaz.Bu tür pekiştireçleri sosyal pekiştireçlerle eşleştirin ki doğal hayatta sosyal pekiştireçler veriliyor .
Peşiktireç ya bilinmiyor,ya yanlış biliniyor,ya da biliniyor yanlış uygulanıyor.
Sınıflarda öğretmenler çok zor durumlarda kalıyorlar.
Basit bir pekiştireç sistemi ile çözülebilecekken.
Sıra arkasına sıkıştırılan çocuk ne kadar öğrenebilir?
Ödüllendirilen davranış artıyor.Otizmli çocuklarla çalışırken beceriyi bağımsız yapabilmeyi de öğretmeliyiz.
Okulda öğrendikleri becerileri uygulamıyorlar.
Eksik becerileri kazandırmak ve bağımsız yaşam sürmelerini öğretmek önemli.
Biri komut vermeden yapabilmeli.
Kalite göstergeleri adına çocuğun bağımsızlığına bakılıyor.Çocuğa takip çizelgesi öğretmeli.Etkinlik çizelgeleri hayati önem taşıyor.Çizelgeler görsel bir öğrenme ortamı oluşturuyor,işitsel değil görsel öğreniyorlar bu çocuklar.Her şeyi çizelgelerle öğretebiliyoruz.
Çocuğun düzeyi ne olursa olsun öğretilebilir çizelge.
Ajanda,takvim mantığıyla hareket eder etkinlik çizelgeleri.
Otizmli çocuklarla çalışan öğretmenler çizelgeler konusunda bilgili olması ve uygulama konusunda tecrübeli olması gerekir.Planına da alması gerekir.
Bağımsız olabilmesini etkinlik çizelgeleri ile öğretiyoruz.
Yeni uygulamalar konusunda öğretmen kendini geliştirilmeli.
Bu yöntemlerden örnekler:
*etkinlik çizelgeleri
*fırsat öğretimi
(aileler tarafından kolaylıkla kullanılabilir iletişim becerileri için)
*replikli öğretim
bilimsel kanıtlı bir uygulama ,yaygınlaşmasını istiyoruz.
*aba otizmlilerde en etkili yaklaşım
aba ile başka yöntemlerin birlikte kullanımından abanın tek başına kullanımı daha etkili.
ABA ile her şeyi öğretebilirsiniz.
Aba Grupta da kullanılabilir yeter ki çocukların seviyesine göre uygula.
Sadece birebir eğitim değildir.
Eğitmen kendini yetiştirmeli .Tükenmemek için öğrenmeye çalışıyoruz.
İşinizi iyi yaparsanız kuvvetli olursunuz.
***kanıtı olan uygulamaları kullanmalı öğretmen….
öğrenecek ve tecrübe edecek öğretmen.
yeni yöntemleri de öğrenmeli öğretmen.
AİLE İŞ BİRLİĞİ YAPTIĞINIZ SÜRECE ETKİLİ BİR ÖĞRENMEDEN BAHSEDEBİLİRİZ.KENDİ YAŞAMINA KATMASI İÇİN AİLEYE İHTİYACIMIZ VAR.Kimi aileye hemen kimi aileye de bir zaman sonra ulaşma şansınız olabilir.
Aileyi okula davet edin, çocuğun okulda geliştiğini görsün.Aile bir şeyler yapılabildiğini görsün.Öğretmen iletişimi kurmalı.Ailenin olumlu tutum geliştirmesi öğretmene bağlı.
Öğretmen sınıfta çocuğun öğrendiklerini aileye anlatın aileden yardım isteyin,evde de uygulasın.
Ailenin değer verdiği becerileri ile plana alın.
Aileyi eğitin.Aileyi suçlamayın.
Öğretmenin prensipleri de olsun ama aile ile empati kurun.Kişisel almayın ailenin tavrını.
İNSAN SEVMEYEN BİRİ BU İŞİ YAPAMAZ.
Bir yanlarını törpüleyemezseniz bu işte başarılı olamazsınız.İçinizdeki insan sevgisine bakın ne düzeyde.
Kaynaklar çok iyi şu anda yeter ki insanın hedefleri olsun.
Otizmli çocuğu var ise ABA yaklaşımının olduğu bir kurumu seçmeli,yoğun bir eğitim olmalı.0-7 yaş çok önemli.Aba metotları uygulanıyor mu,yıllık planla ilgili aileye bilgi veriliyor mu,veriye dayalı sistem var mı, kurumun ev desteği var mı?sosyal iletişim ve dil gelişimine destek veren yıllık eğitim planında var mı?aileye sunuluyor mu?sonuçlar aile ile paylaşılıyor mu?genelleme ile ilgili aileye destek var mı?
Kurum aileye matematiksel olarak sunabilmeli çocuğun ilerlediği yeri.
Komutlara uymayı en başta öğretin.Ailenin çocuğuyla ilgili pozitifliklerini artırın.
HER ÇOCUĞUN İYİ BİR EĞİTİME HAKKI VARDIR.
